Kim Delidir Kim Veli?
Türk milletinin kültüründe öyle özlü sözler var ki her sözün manasını kavramak isterseniz senelerce uğraşmanız gerekir.
Önceki gün edebiyat ve sanatla uğraşan çok eski bir dostumla karşılaştım.
Şuradan buradan derken söz dönüp dolaşıp delilere geldi.
Dostum Merhum Cumhurbaşkanımız Süleyman Demirel hakkında duyduğu bir hikayeyi anlattı.
Kısaca özetlersem Demirel’in tanıdığı Ankara’da yaşayan 15-20 deli varmış. Bu deliler her ay periyodik olarak teker, teker Demirel’in makamına veya evine gelir bir süre görüşüp giderlermiş.
Demirel de onları hiç incitmek istemez geldikleri zaman hemen huzuruna alınmalarını tembih edermiş. Böylece deliler Demirel ölene kadar gelip gitmişler.
Dostum bu hikayeyi anlatınca benim aklıma da çocukluğumda yaşadığım bir deli hikayesi geldi.
Ben çocukken yakın bir köyde İbo diye bir deli vardı. Bizim köyde akrabaları olduğu için de bizim köye sık, sık gelip giderdi.
Bizler bir yaramazlık yaptığımız zaman da yakınlarımız bizi sizi İbo’ya şikayet ederiz falan gibi sözlerle o deli ile korkuturlardı.
Bir gün yol kenarında bulunan bahçemizi hem bekleyip hem de sularken bir de baktım ki İbo kendi kendine konuşarak geliyor onu görünce kaçarak komşu bahçede çalışan yaşlı köylümüzün yanına vardım.
Benim korku içersinde yanına geldiğimi gören yaşlı köylümüz “Hayrola ne kaçıyorsun seni bir kovalayan mı var yoksa bir şeyden mi korktun” dedi.
Bende “Deli İbo geliyor ondan kaçıyorum” dedim.
Adamcağız beni teskin ederek “Hele otur hele o deli sana bir şey yapmaz. Sonra sana bir şey söyleyeyim de kulağında küpe kalsın. Sen deliden korkma akıllıyım diyenden kork. Delinin zararı ancak kendisine olur başkasına olmaz. Ama akıllıyım diyenler çevresindeki herkese zarar verirler de bunun farkında bile olamazsın.
Sonra deli insana bir kez zarar verirse siz bir daha ona göre davranır ve kendinize zarar vermemesi için gereken tedbiri alırsınız. Ya senin yaptığın gibi kaçarsın ya da gördüğün zaman dikkatli davranırsın.
Ama akıllıyım diyen öyle değildir. İnsan karşısındakinin akıllı olduğunu sandığı için kendisine zarar vermesinden korkmaz ve onlarla daha çok temasta bulunur bunun içinde daha çok zarar görür. Millet olarak biz hep akıllıyım diyenlerden büyük zarar görmüşüzdür.
Sana vasiyetim olsun hayatta deliden hiç korkmayacaksın akıllıyım diyenden korkacaksın. Akıllı sandığın insanlardan korkacaksın” demişti.
Tahminime göre bu olay ben 9-10 yaşında iken olmuştu. Ama o olayı ve o yaşlı amcanın söylediklerini hiç unutmuyorum. Ne zaman bir deli sohbeti olsa aklıma o olay geliyor ve amcanın ne demek istediğini de düşünmeden edemiyorum.
Çünkü o sözlerde öyle bir manalar var ki bir anda anlamak mümkün değil ama insan düşündüğü zaman o sözün üzerine kitaplar yazacak kadar manalar çıkarabiliyor.
Zannedersem herkesin deliler konusunda yaşadığı bir tecrübe, başına gelen bir olay vardır.
Bunu düşündüğü zaman da bizim köylü yaşlı amcanın bana söylediği sözü anlamaya çalıştığı zaman delilerden korkulmayacağını herkes anlayacaktır.
#rifataçıkgöz